Qənimət Zahid
Böyük bir ajiotaj var Avropa paytaxtlarında. Müxtəlif Avropa ölkələrində və Amerikada yaşayan azərbaycanlılar ölkənin ərazilərinin işğal edilməsi ilə bağlı etirazlarını yaşadıqları ölkənin ictimai rəyinə təqdim etmək üçün davamlı aksiyalara başlayıblar. Bu, əlbəttə, yaxşı cəhdlərdir ki, azərbaycanlılar da öz problemlərini dünyaya daşımaq üçün əllərindən gələni edirlər. Amma…
Amma bu aksiyalar həmin ölkələrin ictimai rəyinə necə daşınır ? Əsas məqsəd ictimai rəyi fəth etməkdirsə, bu hədəfə dəyirmi bu zərbələr? Dinc aksiyalar heç bir ictimai rezonans yaratmır. Məhdud sayda insanlar bu aksiyalarla maraqlanır. Hətta dövlət orqanlarında çalışanların belə heç də hamısı bu cür aksiyaların səbəbi- mahiyyəti ilə maraqlanmır. Təkrar edirəm, müxtəlif Qərb ölkələrində yaşayan azərbaycanlıların hələ ki, davamlı olmayan səfərbərlik aktları sayəsində yaranan bu cür aksiyalar bütün hallarda azərbaycan icmalarının varlığını göstərmək baxımından diqqəti cəlb edir və bu, yaxşıdır. Amma ictimai rəyi fəth etmir.
Bu aksiyaları elə həmin ölkələrin ictimai rəyinə daşımalı olan kütləvi informasiya vasitələrində Azərbaycan Ermənistana uduzur. Los- Ancelesdəki məlum toqquşma zamanı vəhşi saldırılara məruz qalan azərbaycanlılardan birinin çıxışını dinlədim. («Azərbaycan Saatı» youtube kanalında baxa bilərsiz). Gənc adam deyir ki, 40-50 nəfər azərbaycanlı 3000 nəfərə qədər erməninin hücumuna məruz qalsa da yerli KİV azərbaycanlıların aqressiyası haqqında reportajlar təqdim edir və azərbaycanlıları aqressiv tərəf kimi təqdim edir.
Belə görünür ki, bu aksiyalar nə qədər çox uzansa, nə qədər çox təkrar olunsa, ictimai rəyə təqdim etmək istədiyimiz gerçəklərin astarı veriləcək. Biz haqlıyıq, amma haqsız duruma düşürük. Niyə?
Qərb ölkələri daxili siyasi problemlərini həll etmiş cəmiyyətlərdir. Onlar üçün azərbaycanlıların və ermənilərin qarşıdurması fərqli informasiya həyəcanı kimi maraqlıdır, vəssəlam. Sıradan bir fransızın, almanın, belçikalının,.. adrenalin ehtiyaclarını təmin etmək üçün gərək olur belə xəbərlər. Amma bu xəbərlərin Avropa cəmiyyətinə təqdim edilməsində azərbaycanlılar iştirak etmir. Çünki hökumətin Azərbaycan diasporası qurmaq üçün göstərdiyi bütün cəhdlər korrupsiya məqsədli olub. Anlayış kökündən səhv olub. Düşünüblər ki, bu ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıları dəstələyib «partiyalaşdırmaq» diaspora qurmaq deməkdir. Şübhəsiz, hələ indi də belə fikirləşirlər. Diaspora quruculuğunun əsas xətti bilirsizmi nə olmalıdır? Azərbaycanlıların yaşadıqları ölkələrə inteqrasiyası, ən müxtəlif dövlət və qeyri- dövlət sektorlarında mövqe qazanması, iş, vəzifə, imtiyaz sahibi olması. Lap bir az loru dildə desək, vəzifəli azərbaycanlılar yetişdirmək. Həm də hər yerdə və bütün istiqamətlərdə. Kino istehsalından tutumuş mətbuata, bələdiyyələrdən tutmuş banklara, biznesdən tutmuş dövlət vəzifələrinə qədər bütün istiqamətlərdə azərbaycanlıların təmsilçilik normativlərinin artırılması, bu prosesin sistemli hala gətirilməsi.
Bunu etməyiblər. Müxtəlif Avropa şəhərlərində yaşayan azərbaycanlıları yığıb onlara izah ediblər ki, birləşin müxalifətin əleyhinə təbliğat aparın, burdakı siyasi mühacirlərə qoşulmayın, hələ prezidentləri bu günlərdə yeni qara müjdəni də elan etdi ki, diplomatik missiyalar da siyasi mühacirətə qarşı fəaliyyət planlarını genişləndirməlidir. Bəlkə, bu siqnal elə terrorun da təşkil edilməsinə çağırışdır, kim bilir.
İndən belə bu yanlışı düzəltmək mümkündürmü? Çox çətindir. Bir qədər asanlaşdırmaq üçün bu hökumət gərək bu işlərdən ümumiyyətlə əl çəksin. Bunlar davam etdikləri bütün fəaliyyətlərin zibilini çıxarırlar.
Bu seriyalı aksiyaların təşkil edilməsi dövlət səviyyəsində istqamətləndirilirsə, gərək lap planlaşdırılma mərhələsində nəzərdə tutulaydı ki, bu aksiyaların ictimai rəyə hansı təqdimatı olacaq, bu işlərlə kim uğraşacaq.
Varmı, «Azərbaycan diasporu»nun Qərb ölkələrində medya dəstəyinə güvənci? Yoxdur. Amma ermənilərin var. Deyə bilərlər ki, ermənilər 50 ildir, 100 ildir işləyirlər, ona görə də onlar bu sahədə bizdən irəlidirlər. Rotşildlər 200 ildir var, amma İlon Mask 15-20 ildir ki, meydana çıxıb. Demək istəyirəm ki, indi kapitalın və informasiyanın sürətini effektiv ağılla birləşdirəndə son 20- 30 ildə erməni lobbisinə bərabər, ondan da geridə qalmayan lobbi yaratmaq olardı. Pul vardı, ağıl olmadı. Yaratdıqlarını da «kürü diplomatiyası » adı ilə rüşvətxorluq kimi təqdim edə bildilər.
Gecdirmi? Gec deyil. Amma əgər ölkənin başında ağıllı adamlar olsa gec deyil. Ölkənin başında ağıllı adam ona görə lazım deyil ki, ikinci və daha gizli «kürü diplomatiyası»nı davam etsin, ona görə lazımdır ki, bu prosesə özəl kapitalı cəlb etmək lazımdır. İnsanlara yatırım qoymaq lazımdır. Onların cibinə pul basıb Avropada dolandırmaq lazım deyil, insanların karyerasına investisiya qoymaq lazımdır. Özəlliklə də Qərbin informasiya təminatı sektorunda.
İndi Avropada keçirilən aksiyalar Azərbaycanın gündəmini doldurur. Avropada isə bu hadisələr gündəm yaratmır, ya da bizim əleyhimizə təqdim edilir.
Daha bir maraqlı cəhət də var. Azərbaycanın, rəsmi göstərilərə görə ən yaxın müttəfiqləri köhnə sovet respublikalarıdır. Daha isti münasibətlərdən söhbət gedir. Erməni- azərbaycanlı münasibətləri də daha çox, elə bu coğrafiyada ictimai rəyə tanış olan mövzudur. Ermənilərin hətta hərbi müttəfiqləri də bu coğrafiyadadır. Rusiya və onun satellitlərinin timsalında. Azərbaycanlılar bu ölkələrdə niyə aksiyalar keçirmirlər ? Ya bu ölkələr dünya siyasətinin əhəmiyyətli faktorları deyil, ya da sadə səbəb var ki, oralarda demokratiya yoxdur. Pisdirmi demokratiya? Yaxud dünya siyasətinin əhəmiyyətli faktorları olan ölkələrdə niyə Azərbaycanın ciddi müttəfiqləri və geniş ictimai dəstəyi yoxdur?
Demokratiya pisdirmi?
Pisdir və cəbhəçilərə qarşı siyasi soyqırım həyata keçirin. Yaxşı günlərə çıxacaqsız.
